خبرگزاری مهر - گروه فرهنگ: یکی از دغدغه‌های جدی هنرمندان صنایع دستی، بحث بیمه آنها است؛ کمترین امکانی که سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری می‌تواند در اختیار هنرمندان صنایع دستی و هنرهای سنتی قرار دهد.

با این حال از شهریور ۹۳ تاکنون هنرمندان و صنعتگرانی که به معاونت صنایع دستی مراجعه کرده‌اند تا از حداقل حقوق خود که همان بیمه است، بهره‌مند شوند، از این خدمات بهره‌مند نشده‌اند. جز این، بیمه تعدادی از هنرمندان عرصه هنرهای سنتی و صنایع دستی به دلیل آنچه «منسوخ شدن هنرشان» عنوان شده، قطع شده است.

نیما ذاکری سعید، یکی از هنرمندان صنایع دستی در زمینه چرم است. او با اشاره به اینکه در دولت نهم و دهم وعده‌هایی مبنی بر حمایت از هنرمندان صنایع دستی داده شد اما همه در مرحله حرف باقی ماند و به اجرا درنیامد، می‌گوید: انتظار ما این بود که در دولت تدبیر و امید، اندک خواسته‌ها و انتظارتمان برآورده می‌شود اما متاسفانه از شهریور ماه تاکنون، معاونت صنایع دستی، درخواست بیمه هیچ عضو جدیدی را نمی‌پذیرد و با این کار صنعتگران را از حداقل حقوق خود محروم می‌کند.

این هنرمند صنایع دستی در پاسخ به این‌ سوال که استدلال معاونت میراث فرهنگی در نپذیرفتن بیمه اعضای جدید چیست؟، بیان می‌کند: می‌گویند تعداد هنرمندان زیاد شده و همه این افراد فعال نیستند؛ تعدادی از رشته‌ها چون رشته قلاب‌بافی نیز حذف و هنرمندان این رشته‌ها که قبلاً بیمه بوده‌اند، از فهرست بیمه خارج شده‌اند. ضمن اینکه معاونت صنایع دستی می‌گوید دولت، بودجه ندارد و نمی‌تواند از عهده پرداخت مبلغ بیمه برآید.

ذاکری سعید با اشاره به شرایط لازم برای بهره‌مند شدن از بیمه معاونت صنایع دستی می‌گوید: ما ابتدا به سازمان فنی، حرفه‌ای مراجعه می‌کنیم و مدرک می‌گیریم پس از آن به معاونت صنایع دستی می‌رویم و مدارک خود را ارائه و برای بیمه شدن اقدام می‌کنیم. در صورت بیمه شدن ۲۰ درصد حق بیمه را ما و باقی را دولت پرداخت می‌کند. اگر بیمه را قطع کنند، چند درصد می‌توانند تمام حق بیمه خود را بپردازند؟!

به گفته او، بیمه پیشکسوتان صنایع دستی یکی دیگر از مشکلات جدی است. چرا استادان بزرگ این رشته که عمری را وقف هنر این کشور کرده‌اند، بیمه نداشته باشند و از پس مخارج درمان خود برنیایند؟!

دولت و مجلس اعتبارات بیشتری به صنایع دستی اختصاص دهند

در همین حال معاون صنایع دستی کشور گفته‌های هنرمندانی مثل نیما ذاکریا را تایید می‌کند و از عدم بیمه متقاضیان جدید خبر می‌دهد اما می‌گوید: بیمه هنرمندان صنایع دستی قطع نشده اما متقاضیان جدید نمی‌توانند خود را بیمه کنند و ظاهراً علت این است که سازمان تامین اجتماعی می‌گوید دولت باید بدهکاری ما را بپردازد و تا این بدهکاری پرداخت نشود، ما (سازمان تامین اجتماعی) افراد تازه را بیمه نمی‌کنیم.

معاون صنایع دستی در پاسخ به این‌ سوال که معاونت نامبرده چه تلاشی برای بیمه افراد جدید کرده است؟، می‌گوید: ما به سخنگوی دولت نامه داده‌ایم و با مسئولان مرتبط از جمله با وزارت کار، تعاون و امور اجتماعی نامه داده‌‌ایم و از آنها خواسته‌ایم تا به این مساله رسیدگی کنند.

به گفته نامور مطلق از ۳۵۰ هزار نفری که در بخش صنایع دستی مشغول به کار هستند، تنها ۷۰ هزار نفر، تحت پوشش بیمه هستند و در حال حاضر ۱۰۰ هزار نفر در لیست انتظارند. اگر تکلیف بیمه صنعتگران روشن شود ما می‌توانیم قدم بزرگی در راه کارآفرینی برداریم آن هم در شرایطی که اشتغال در بخش صنایع دستی، به شدت در خطر است.

معاون صنایع دستی کشور با اشاره به اینکه سازمان میراث فرهنگی در بخش صنایع دستی، نیازمند بودجه و تامین اعتبارات بیشتر است، می‌گوید: ما نامه‌نگاری‌های لازم را انجام داده‌ایم. هنرمندان و انجمن‌های صنفی هم از قطع بیمه افراد جدید اعلام نگرانی کرده‌اند؛ رئیس جمهور نیز خواستار فعال کردن بخش صنایع دستی و اشتغال‌زایی در این زمینه است اما توجه به این موارد نیازمند اعتبارات بیشتر است.

نامور مطلق بر این باور است: حداقل امکانی که ما می‌توانیم در اختیار هنرمندان صنایع دستی بگذاریم، بیمه است. امیدوارم سازمان‌ها و نهادهای مرتبط، حتی شخص رئیس جمهور و نمایندگان مجلس به اهمیت این موضوع پی ببرند و بودجه و اعتبارات بیشتری را به معاونت صنایع دستی اختصاص دهند.

او به بیمه پیشکسوتان به عنوان یکی از مشکلات اصلی معاونت صنایع دستی اشاره و بیان می‌کند: ما نزدیک به ۱۰ ماه پیش نامه دادیم و از مسئولان خواستیم تا اعتباری را به ما اختصاص دهند که بتوانیم هنرمندان پیشکسوت خود را بیمه کنیم از آن زمان تاکنون هیچ پاسخی نشنیده‌ایم. در طرح اولیه ما ۱۰۰۰ نفر در نظر گرفته شده بود با ۳۰ میلیارد تومان اعتبار. حالا حاضریم تعداد را کمتر کنیم و تنها به هنرمندانی بپردازیم که از پس هزینه‌های درمان و زندگی شخصی خود برنمی‌آیند.

نامور مطلق در جواب این نکته که برای داشتن بیمه باید امتحان داد و از سازمان فنی، حرفه‌ای مدرک گرفت، حال آنکه ممکن است هنرمندان پیشکسوت، سواد نداشته باشند، می‌گوید: ما همکاری‌هایی را با سازمان فنی، حرفه‌ای انجام داده و از آنها خواسته‌ایم تا این هنرمندان بدون آزمون، کارت بگیرند اما مشکل اساسی در شرایط فعلی، نبود بودجه است.

بیمه رشته‌های منسوخ‌شده چه می‌شود؟

به گفته هنرمندان صنایع دستی، مسئولان معاونت مربوطه به آنها گفته‌اند تعداد هنرمندان زیاد شده و همه این افراد فعال نیستند؛ تعدادی از رشته‌ها نیز حذف شده‌اند و هنرمندان این رشته‌ها که قبلاً بیمه بوده‌اند، از فهرست بیمه خارج شده‌اند و معلوم نیست چه بر سر سال‌هایی می‌آید که حق بیمه پرداخت کرده‌اند. از سوی دیگر چند درصد هنرمندان می‌توانند خود را بیمه مشاغل آزاد یا اختیاری کنند و به جای ۴۳ هزار تومان در ماه، ۱۶۵ هزار تومان پرداخت کنند؟ ضمن اینکه معاونت صنایع دستی می‌گوید دولت، بودجه ندارد و نمی‌تواند از عهده پرداخت مبلغ بیمه هنرمندان این حوزه برآید.

هنرمندان صنایع دستی، ابتدا به سازمان فنی، حرفه‌ای مراجعه می‌کنند و مدرک می‌گیرند پس از آن به معاونت صنایع دستی می‌روند و مدارک خود را ارائه و برای بیمه شدن اقدام می‌کنند. در صورت بیمه شدن ۲۰ درصد حق بیمه را آنها و باقی را دولت پرداخت می‌کند. اما اگر بیمه را قطع کنند، چند درصد از هنرمندان می‌توانند تمام حق بیمه خود را بپردازند!؟ بر سر بیمه هنرمندان پیشکسوت کشور که نه سوادی دارند و نه مدرک فنی، حرفه‌ای، چه می‌آید!؟ یا آنهایی که سال‌ها حق بیمه پرداخت کرده‌اند و شب خوابیده‌ و صبح که بیدار شده‌اند، دیده‌اند رشته‌شان منسوخ شده، چه کنند؟!

.....................................

گزارش از زهره نیلی